تحقیق آموزش مفاهیم دینی (نماز، دعا و قرآن) به کودکان

تحقیق و پروژه پایانی بررسی آموزش مفاهیم دینی به کودکان (13-6) سال با تأکید بر نماز، دعا و قرآن

در این تحقیق سعی شده است به یکی از مهمترین موضوعات مهم آموزش یعنی شیوه آموزش مفاهیم دینی به کودکان پرداخته شود

آشنایی با ویژگیهای کودکان و مراحل رشد

مقدمه :

آشنایی با ویژگیها، روحیات و شناخت صحیح استعدادها و توانایی ها ،کاستی ها ، نیازها و نیروهای جسمانی و روانی کودکان در مراحل مختلف سنی از عوامل بسیار مهم وکارساز امر آموزش و پرورش است. از اساسی ترین ویژگیها که می تواند در امر آموزش مفاهیم دینی به ما کمک کند وجودگرایش دینی و میل به سوی امورمذهبی در کودک است. ما معتقدیم که کودکان سرشت خداجوی دارند و مفاهیم اساسی دین اسلام اموری هستند که با سرشت کودک سازگارند و اکتسابی نیستند و این علاقه در درون وجود آنهاست و وظیفه تعلیم و تربیت شکوفا کردن این گرایش های فطری است.

تمایلات فطری

از ویژگیهایی که می تواند ما را در آموزش معارف دین کمک کند وجود تمایلات فطری در کودک است علاقه کودک به دین و خدا در درونش بوده و در سن بلوغ به شکوفایی آشکار می رسد و نیازمند آن نیست که وجود خدا را به کودک بقبولانند بلکه باید این باور فطری به خدا را در او حفظ و شکوفا نمایند. برای این منظور باید با بیان آثار رحمت الهی و آگاه گردن قلب و عقلش از این آثار و ذکر نعمات بهشتی سراسروجودش را از این حب عاطفی سرشار سازد.

امام سجاد علیه السلام در این زمینه می فرمایند: خداوند به موسی علیه السلام وحی نمود که مردم را به من علاقه مند کن و آنان را نیز نزد من محبوب ساز ، عرض نمود چگونه؟ وحی آمد که نعمتهای من را برای آنان بازگو کن آنان خود عاشق من خواهند شد.

عوامل مؤثر بر آموزش مفاهیم دینی به کودکان

بیان فلسفه عبادت

از عوامل مؤثر در علاقه مند کردن کودکان به عبادات بیان علت ( فلسفه ) و اثرات عبادات می باشد.

زبان قرآن بهترین بیان را دارد که بطور مثال در آیاتی فلسفه این عبادات را بیان می کند. قرآن فلسفه نماز را یاد خدا می داند .اقم الصلوه لذکری.

همچنین ذکر خدا مایه آرامش دلها و نتیجه آرامش دل را پرواز به ملکوت می داند در مواردی دیگر دلیل عبادت را تشکر از خداوند می داند و در معنی آیات به نقش تربیتی نماز اشاره می کند. ان الصلوه تنهی عن الفحشاء و المنکر

از آثار عبودیت و بندگی نیز احساس غرور و افتخار ، احساس قدرت و احساس لذت را می توان بیان کرد . بیان این علتها و اثرات برای کودک با زبانی کودکانه می تواند مفید واقع شود تا او عبادت را کاری بیهوده و بی هدف فرض نکند.

شرایط تربیت :

تربیت فرزند دو قسم است : 1 تربیت با گفتن . 2 تربیت با عمل .

در تربیت در مرحله نصیحت و گفتن سه شرط لازم است : اول اینکه گفتن باید شرح صدر همراهش باشد و تسلط بر اعصاب مهم است. دوم اینکه با تلطف و مهربانی باشد نه زور و قلدری و سوم اینکه مربی نه بی تفاوت باشد و نه سخت گیر که هر دو مضر است و دور کننده از هدف و غایت تربیت این موارد استنباط شده از آیه 43 سوره مبارکه طه می باشد . رب اشرح لی صدری و …

نقش معلم و ویژگیهای او در تربیت دینی

در این امر عوامل متعددی تأثیر گذارند و بستر ساز رشد کودکان می شوند از جمله معلم که پس از پدر و مادر نقش الگویی برای دانش آموز دارد. معلم در عین حال که معلم است باید مربی باشد، عملش برای تربیت باشد. اگر معلم دینی بخواهد غیر از آموزش به پرورش نیز بپردازد یعنی علم را به ایمان تبدیل کند دل ها را نیز باید ارضاء کند. پس نخست به جذب دانش آموزان باید بپردازد.

فهرست مطالب

چکیده

بخش اول آشنایی با ویژگیهای کودکان و مراحل

رشد

مقدمه

تمایلات فطری

چرا از کودکی ؟

دوره های تفکر مذهبی کودک

تاثیر تفاوتهای فردی

هدف تربیت دینی

مرحله نخست خردسالان بین 5 تا 9 سال

دوره دوم آموزش دینی کودکان 9 تا 13 سال

بخش دوم عوامل مؤثر بر آموزش مفاهیم دینی به کودکان

بیان فلسفه عبادت

شرایط تربیت

عوامل اصلی جذب

تشویق و تأثیر آن

تنبیه ومراحل آن

نقش مادر در تربیت دینی کودک

نقش پدر در تربیت دینی کودک

بخش سوم تعلیم و تربیت دینی در سخنان معصومین علیهم السلام

سه مرحله رشد در متون اسلامی

1) اصول سهولت

2) اصل تدریج

3) اصل مداومت و استمرار

4) اصل آگاهی بخشی

5) اصل تفاوتهای فردی

بخش پنجم روشهای تربیت دینی

1)روش غیر مستقیم

1-1روش الگویی

2-1 روش استفاده از مثال

3-1 روش قصه گوئی

4-1 روش استفاده از مثال

5-1 روش قصه گوئی

6-1 روش یاداوری نعمتهای الهی

7-1 روش نمایشی

8-1 از سیره بزرگان

2) استفاده از روش های فعال

ویژگیهای روش فعال در تربیت دینی

3) روش تربیت تلقینی

دو نکته مهم

بخش ششم مفاهیم دینی و شیوه آموزش آنها

درک کودکان و نوجوانان از برخی مفاهیم دینی

1 مفهوم دعا و رازو نیاز با خدا

2 مفهوم کتاب الهی

شیوه آموزش مفاهیم دینی

1-1- آموزش مفهوم دین

2-1- آموزش مفهوم قرآن

معرفی قرآن

شیوه آموزش دعا

زمینه های موجود در کودکان در مسائل دینی نماز

شیوه آموزش نماز

پیشنهادات

فهرست منابع