پایان نامه شناخت محرومیت و علل آن

پیشگفتار:                                 

 شاید هیچ رشته ای به اندازه حرفه مددكاری نتواند درخصوص مشكلات افراد جامعه و محیط اجتماعی خودمان عمیق به مسئله نگاه كند. مطالعه در مددكاری و آشنایی با دستگاههای مرتبط با آن دیدگاههای تازه ای را در نگرش ما به حیطه و امور مسائل اجتماعی به ما عرضه می كند. مددكاری و آشنایی با دستگاههای مرتبط  با آن ما را از مهارت ذهنی خاصی برخوردار می كتد تا بتوانیم به غم ها و خوشحالی های زندگی جاری خودمان و دیگران سفر كنیم و به دلایل و نیروهای اجتماعی موثر در بوجود آمدن مشكلات افراد دست به تجزیه و تحلیل بزنیم.  در مددكاری اجتماعی نقطه نظر اصلی متكی بر این اصل است كه زندگی انسانها حالت تدخلی دارد و این باعث می گردد كه رفتار اجتماعی انسانها را مورد بررسی قرار می دهد .                                                                     

در این تحقیق سعی شده است كه تمامی مسائل قابل طرح در حوزه گسترده این كمیته مورد بررسی قرارگیرد.                                                              

مقدمه

شناخت محرومیت و علل آن و تلاش برای رفع محرومیت از جامعه ، عاملی بوده است كه همواره خیر اندیشان و غمخواران تاریخ را بی قرار میكرده است . همین است كه سعدی علیه رحمه را به سرایش‹‹ بنی آدم اعضای یك پیكرند ›› وا می دارد و همچنین وی را بی شائبه وادار به اعتراف می كند. كه نه از ناتوانی شخصی ، بلكه غم بی نوایان رخش را زرد كرده است .حجم بزرگی از دارایی و سرمایه های مردمی نیاكان ما كه صرف ایجاد كاروانسرا ، احداث راه، حفر چاه، تاسیس مراكز آموزشی درمانی و در نهایت صرف اوقاف می شد و ارج گزاری به آئین جوانمردی انگیزه ای غیراز خدمت به محرومین و رفع محرومیت نداشته است.                                                                  

 ادیان و مكاتب الهی هركدام برای سعادت جوامع بشری دستورات و قوانینی ارائه نمـوده اند كه در تمامی آنها یك مقصد دنبال می شده و آن تامین عدالت اجتماعی و تشكیل جوامعی متكی بر ارزشهای انسانی و اخلاقی می باشد .        دین مبین اسلام نیز از این امر مستثنی نبوده و بطور قطع عالی ترین و متكامل ترین دستورالعمل و برنامه ها را در اختیار بشر گذاشته است. وظایف مشخص شده برای مردم توسط دین اسلام به دو دسته تقسیم میشود .                          یك دسته مربوط به روابط انسانها با خالق پروردگارشان می باشد و قسمت دیگر به روابط میان خلق و ارتباطات اجتماعات با یكدیگر پرداخته است.         یكی از نكاتی كه مورد توجه شرع مقدس اسلام بوده مسئله تعاون ویاری مادی نسبت به مستمندان و افرادی است كه از اداره مادی زندگی خود ناتوانند. این موضوع در فقه اسلامی تحت عنوان صدقه و انفاقات مطرح و بیان شده است و آیات و روایات و احادیث فراوانی در پیرامون آن برای ما بجای مانده است.       سخاوت نفس یكی از اسباب نیكوكاری است كسی كه خداوند نعمت فراوانی در اختیار او گذاشته قطعاً نیاز مردم به چنین شخصی بیشتر است .                   نكته ارزشمندی كه در صدقه و انفاق برآن تاكید شده تسریع و شتاب در انجام صدقات و انفاقات است گشاده رویی در حین بخشش بسی زیبا و ستوده است هر كس به بخشش آنچه ذخیره كرده است از بدست آوردن ذخیره های دیگر نیازمندتر است . جامه ای كه دیگری را با آن بپوشانید برایتان بیشتر از جامه ای كه خود میپوشید پایدار است ، بخشش مردم را رهین شما می سازد ولیكن منت نهادن آثار نیكی را می زداید هر كس كه جود و بخششی كند بزرگ می شود . و در آخرت نیز انسان سخی بخداوند نزدیك می شود و در آخرت نیز انسان سخی بخداوند و از آتش جنهم دور است.                                            

 فقر و تنگدستی و مشكلات اقتصادی پدیده ای است كه همواره در طول عمر بشریت به اشكال مختلف و به تناسب نوع حكومت و نوع اقتصاد وجود داشته است و در هر زمان عده ای از مردم جامعه با این مسئله دست به گریبان بوده اند .                        

طرح موضوع :

زندگی اجتماعی برای رفع نیازهای متقابل فرد و جامعه محتاج سازماندهی است این سازماندهی به منظور مرتبط سازی انتظارات خود ودیگری  در عرصه تعاملات اجتماعی ، به ملاك هایی انتظام بخش نیازمند است. فقر از یك سو تحت تاثــیر ارزش های فرهنگی است و از سوی دیگر تحت تاثیر ناملایمات اقتصادی است. فقر بصورت یك تنگنای اجتماعی مانند سایر دشواریهای اجتماعی نظیر طلاق ، اعتیاد ، دزدی و بعنوان امری نسبی از گرسنگی گرفته یا میتوان به عدم تعادل بین درآمد و هزینه در بین اقشار مختلف جامعه نام برد.                                                                               

 بیان مسئله

چرا باید افراد متضعف جامعه از دستگاههای حمایتی مثل كمیته امداد استفاده نمائیم؟                                                                                   

مسئله كلی تحقیق حاضر عبارت از آن است كه چرا در جامعه اسلامی ما نیازمند به دستگاهها حمایتی هستیم و چه كاركردههای بهنجار ونابهنجار یا مثبت و منفی باعث بودجود آمدن اینگونه دستگاهها شده است و منابع مقابله به این گونه مشكلات در جامعه از لحاظ عملی و عملی چیست هرچند كه كسب استقلال اقتصادی ، سیاسی ، اجتماعی یكی از اهداف عمده كشور است و هر كشور و دولتی برای رسیدن به اهداف حداكتر تلاش خود را خواهد نمود تا از كلیه امكانات و منابع حداكثر استفاده را نمایند و در كنار آن نیروی انسانی كارآمد كه در واقع موتور محركه آن می باشد از اهمیت ویژه ای برخوردار است. مساله فقر و محرومیت دركشورمان ایران نیز همواره در ابعاد مختلف اقتصادی ، اجتماعی ، فرهنگی  و آموزشی وجود داشته و زمینه بزهكاری و انحرافات اجتماعی را فراهم نموده و افكار مردم و كارشناسان را در گیر خود كرده است . وفقر و تنگدستگی از زمانهای بسیار دور در ایران و دیگر سایر كشورها وجود داشته است و این عوامل همیشه باعث می گردید كه سران حكومتها در قبال این گونه افراد تهیدست دست به تدابیری جهت رفع مشكلات آنان بزنند ومشكل اصلی در ایران مسئله عرضه و تقاضا در ابعاد مختلف اقتصادی است و در خصوص مبارزه با فقر و تهی دستی سازمانها و نهادهای بسیاری با برنامه ریزی و صرف بودجه های كلان مشغول خدمت رسانی به این افراد نیازمند میباشند اما متاسفانه بعلت فقر اقتصادی و فرهنگی تاكنون توفقیی چندانی در این خصوص نتوانسته اند كسب نمایند ولی بسیاری از مشكلات مردم محروم و نیازمند را توانسته است حل نمایند. بدیهی است چنین جامعه ای، پس از یك انقلاب اسلامی ، می بایست از شعارهای اصلی اش، ستیز با عوامل محرومیت باشد. بنابراین رفع محرومیت هم پشتوانه تاریخی دارد و هم ریشه انقلابی و از این جهت است كه در مقابل آن به حق حساس هستیم .                                                                       

بخش اول:                                                                  

تاریخچه ، اهداف و وظایف كمیته امداد امام خمینی                    باتوجه به این معضل اجتماعی و به منظور معدوم و یا تعدیل نمودن فقر و مبارزه با استكبار در سال1356 و  1357 كه مبارزات مردم ایران در برابر رژیم شاهنشاهی به اوج خودش رسیده بود اعتصاب و تحصن ها همه جا را فراگرفته بود  در اثر تعطیل شدن كارخانه ها و بیكار شدن كارگران و ازدیاد خانواده های بی سرپرست و اعتصابیون و خانواده زندانیان سیاسی و نیازمندان جامعه سیر سعودی یافت.  و با پیروزی انقلاب شكوهمند اسلامی و آ‎غاز فعالیت مجدد بخشهای اداری ، اقتصادی و فرهنگی كشور ،لزوم حمایت از نیازمندان در صدر برنامه های نظام قرارگرفت و دقیقاً 22 روز پس از پیروزی انقلاب اسلامی بعنوان دومین نهاد انقلابی در تاریخ 14 اسفندماه 1357 ، كمیته امداد امام ، باصدور حكمی از طرف امام خمینی برای مدت نامحدود بمنظور تحقق بخشیدن به اهداف عالیه نظام جمهوری اسلامی ایران و ولایت فقیه در حمایت و امداد   محرومان و مستضعفان و خود كفا كردن آنان ، تاسیس گردید.                        كیمته امداد امام ، بعنوان نهادی انقلابی و از نوع موسسات غیر انتفاعی و عام المنفعه میباشد كه مركز اصلی آن در تهران بوده و در تمامی شهرستانها و اكثر 

بخشهای كشور و در بعضی نقاط خارج از كشور دارای شعبه می باشد.          

شورای مركزی كمیته امداد كه پس از ولایت فقیه، عالیترین ركن نهاد می باشد ، مسئولیت كلی كارها و امور را به عهده دار است. اعضای این شورا عبارتند از آقایان : حبیب الله عسگر اولادی ، سید رضا نیری ، حبیب الله شفیق و ابوالفضل حاجی حیدری.                                                                             

این نهاد مستقیماً تحت نظر مستقیم مقام معظم رهیری قرار دارد و اساسنامه آن نیز در مورخ 20/3/1366 به توشیح و تایید حضرت امام خمینی رسیده است.     و همچنین با توجه به اهداف اساسی انقلاب كه حمایت از نیازمندان و در ماندگان را در صدر برنامه های نظام قرار گرفت .در حال حاضر این نهاد مقدس با انجام وظایفی خطیر و اساسی در زمینه فراهم نمودن فضای خودكفایی و اشتغال زایی ، انجام خدمات بهداشتی و درمانی ، مددكاری ، فرهنگی ، عمرانی و نهایت توسعه نیروی انسانی جهت بهبود فرایند انجام كار ، سعی دارد با زدودن سایه فقر و محرومیت از جامعه نقش موثری را در كارایی و اثر بخشی آن ایفا نماید.                                                                               

قسمت اول

منابع مالی كمیته امداد امام خمینی

1-   كمك های مستقیم مقام معظم رهبری

2-   اعتبارات دولت جمهوری اسلامی ایران

3-     كمك های مردمی ، موسسات ، نهاد ها و ارگانها

4-     دریافت صدقات ، نذورات ، هدایا و غیره

5-     درآمد حاصل از بخشها وامور اقصادی امداد امام

قسمت دوم

اهداف و وظایف امداد امام

كمیته امداد امام خمینی با هدف یاری نمودن محرومان و مستضعفان بر اساس فقه و اخلاق اسلامی از راههای قانونی تشكیل یافته تا در راه امداد درماندگان و آسیب دیدگان و خودكفا نمودن محرومان تلاش مستمر داشته باشد.

قسمت سوم

وظایف اساسی كمیته امداد امام خمینی

1-   تلاش در تحقق و بررسی و شناخت انواع محرومیتهای مادی و معنوی افراد و خانواده های محروم

2-     پرداخت مستمری ، كمك های نقدی و جنسی به محرومان و فراهم آوردن امكانات لازم جهت خود كفا نمودن افراد محروم و مستمند در حد توان .

3-     ایجاد بیمارستان ، درمانگاه ، داروخانه طبق ضوابط مربوط جهت درمان بیماران بی بضاعت و محرومان

4-     اعطای وام به خانواده های محروم جهت خود كفا شدن ، درمان ، كمك به تجهیز و تهیه مسكن ، تحصیل ، ازدواج و جهیزیه

5-     تهیه وسائل آموزشی وانجام خدمات فرهنگی و كمك آموزشی برابر مقررات

6-     آمادگی برای جبران نارساهایی از قبیل تصادفات ، اتفاقات و رویدادهای طبیعی و تجاوزات و تعدیات دشمنان داخلی و خارجی

قسمت چهارم

اركان كمیته امداد امام خمینی

1-   ولایت فقیه : این ركن بالاترین مقام و مرتبه تصمیم گیری است كه استمرار و یا انحلال امداد امام خمینی صرفاًُ در اختیار ولی فقیه می باشد.

2-     شورای مركزی : شورای مركزی كه پس از ولایت فقیه عالیترین ركن امداد امام می باشد كه مسئولیت كلی كارها و امور را عهده دار است و با تصویب اكثریت اعضاء در مورد مسائل كلی و امور تصمیم گیری می كنند كه از جمله وظایف آنها :