پایان نامه تذهیب

پایان نامه تذهیب

مقدمه

سپاس خداوندی را كه منشا حسن و جمال و زیبایی است و موهبت درك و احساس آن را به بشر عطا فرمود و انسان را در فهم كشف حسن جمالش سزاوار نمود. آن خالق منان گوشه ای از زیبایی های عرش را برای مشاهده بندگان صالح خویش مهیا ساخت و جلوه هایی از ان ملكوت زیبا را به فرش كشید و منظری از رخ پر حسن و جمال خویش را برای آرامش دل انسان ها به دست هنرمندان سالكش متجلی نمود.

این همه نقش می و عكس مخالف كه نمود

                                                       یك فروغ رخ ساقی است كه در جام افتاد

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                              صفحه

مقدمه ...................................................................................................................... 1

فصل اول

تاریخچه .................................................................................................................. 6

تعریف تذهیب ....................................................................................................... 13

ریشه یابی لغت تذهیب .......................................................................................... 14

واژگان تذهیب: ..................................................................................................... 17

ابرك ..................................................................................................................... 17

اسلیمی (اسلامی) .................................................................................................. 17

بند اسلیمی............................................................................................................. 17

تاج ........................................................................................................................ 18

جدول..................................................................................................................... 18

 ختایی .................................................................................................................. 18

داغ......................................................................................................................... 18

دهن اژدر.............................................................................................................. 18

سنجاق نشان ........................................................................................................ 18

شرفه..................................................................................................................... 19

شمسه.................................................................................................................... 19

شمسه كوچك ....................................................................................................... 19

فرنگی ................................................................................................................... 20

فصاصی ............................................................................................................... 20

كتیبه سرلوحه ...................................................................................................... 20

كمند زرین ............................................................................................................ 21

كره ....................................................................................................................... 21

لچك ترنج ............................................................................................................. 21

لچكی واگیره ......................................................................................................... 21

ترنج ...................................................................................................................... 22

سرترنج ................................................................................................................ 22

سرلوحه................................................................................................................. 23

 كتیبه .................................................................................................................... 23

ترصیع .................................................................................................................. 24

حاشیه .................................................................................................................. 24

قوس حلزونی ....................................................................................................... 25

فصل دوم

مكتب های تذهیب ................................................................................................. 25

ابزار و مواد كار: ................................................................................................. 29

قلم مو.................................................................................................................... 29

طلا و نقره ............................................................................................................ 30

مهره ..................................................................................................................... 31

كاغذ ..................................................................................................................... 32

صفات مهم كاغذ .................................................................................................. 32

رنگ ...................................................................................................................... 33

پرگار، ترلینگ، خط كش ....................................................................................... 34

شیوه كار تذهیب .................................................................................................. 35

اصول قابل اهمیت در كلیات نقش ........................................................................ 40

فصل سوم

ختایی و اسلیمی (دیرینگی و ریشه مشترك) ........................................................ 42

تعریف ختایی و گونه های آن .............................................................................. 43

اسلیمی .................................................................................................................. 46

تعریف اسلیمی و گونه های آن ............................................................................ 47

صورت اسلیمی .................................................................................................... 52

تزئین اسلیمی ........................................................................................................ 53

چنگ و گره ........................................................................................................... 54

نشان و انواع آن: .................................................................................................. 55

لچك نشان یا كتیبه نشان ..................................................................................... 55

بته جقه نشان ....................................................................................................... 56

دل نشان ............................................................................................................... 56

ابرك نشان (اسلیمی ماری) .................................................................................. 56

نشان و اصل قاعده (نقش در نقش) ..................................................................... 57

تكوین نقوش (تركیب اسلیمی و ختایی) ................................................................ 58

جایگاه نشان ها در شمسه ................................................................................... 58

گره سازی ............................................................................................................ 59

شرفه .................................................................................................................... 59

فصل چهارم

تحول هنر در تذهیب.............................................................................................. 60

طراحان و مذهبان قدیم ........................................................................................ 63

طراحان و مذهبان معاصر ................................................................................... 66

فصل پنجم

طرح نشان ............................................................................................................ 72

طرح ترنج ............................................................................................................. 73

طرح كتیبه ............................................................................................................. 74

طرح لچك ............................................................................................................. 75

طرح تاج و سرلوح ................................................................................................ 76

طرح واگیره اسلیمی و ختایی ................................................................................ 78

طرح حاشیه .......................................................................................................... 79

منابع و مآخذ......................................................................................................... 80