مقاله بررسی یوگا، تاریخچه و كلیت در 15 صفحه ورد قابل ویرایش 

یوگا، تاریخچه و كلیت:

یوگا، نوعی ورزش هندی است كه فكر را متمركز و جسم و روان را سالم می كند و باعث محو نگرانیها و گرفتاری های زندگی می شود.

منظور از ریاضت كشیدن، انجام یك سری ورزش های مخصوص جسمی و روحی است كه سبب افزایش تمركز فكر می شود. زمانی كه تمركز فكر زیاد شد، هر لحظه كه انسان، فكر خد را متوجه چیزی كند، خودبخود آن عمل انجام خواهد شد. یكی از روشهایی كه موجب تمركز فكری شدیدی می شود، روش هایی است به نام «سر بزرگ»، كه اعمال و حركات به خصوصی است كه اختراع آن، هندی ها بوده اند و ما، این حركات و اعمال را تحت مبحث «یوگا» بررسی می كنیم.

«یوگ» یا «جوك» به معنی پیوستن است و اسم فاعل، یعنی كننده كار آن یوگی یا جوگی معروف هندی است.

یوگا در اصطلاح فلسفی، نام یكی از شش مكتب فلسفه هندی است كه اصول آن بر آداب ریاضت و ورزش بدنی قرار دارد، و یوگی یا جوگی در این معنا، همان مرتاض است.

اما از طرفی دیگر؛ كلمه یوگ، همان یوغ فارسی است به معنای مهار یا رام كردن حیوان سركش و به طور مجازی، به معنای رام كردن نفس حیوانی انسان، به كار می رود.

به گفته «جیمز هویت» كلمه یوگا، از زبان سانسكریت مشتق شده با ریشه هند و اروپایی و به معنی «زیر یوغ درآوردن» است و نیز می توان یوگا را یكی شدن و جفت شدن نامید. یعنی یكی شدن روح یك فرد با روح عالم وجود، یعنی «خدا».

پایه گذار مكتب یوگا، و دانشمندی به نام Patannmjali بوده كه حدود دو قرن قبل از میلاد، می زیسته است.

به گفته دكتر تارا چند، سفیر كبیر سابق هند، در كتاب «اوپانیشاد» (سر اكبر): «زندگانی نفس همواره مشوش و بیقرار است و مقرون عدم رضایت. زیرا به رنج های پنج گانه زیر گرفتار است؛

1- بشر در جهل و اشتباه است.       2- به لذایذ علاقمند است.      3- از چیزهای نامطبوع متنفر است.            4- عاشق زنده ماندن است.        5- از مرگ می ترسد.

و فقط به وسیله ریاضتهای تعیین شده در مكتب یوگا می توان به عوامل بالا چیره شد و به حالتی رسید كه دیگر بشر بر جهل و اشتباه پیروز گردد و در این حال، علاقه ای به لذات مادی ندارد و تمایلاتش از بین می رود. از مرگ نمی هراسد و اراده ای بسیار قوی پیدا می كند.»

به عقیده پاتانجالی (Patanjali)، برای به دست آوردن سلامتی روحی و جسمی كامل یا «نیروی بزرگ طبیعت» تمرینات و ورزش های زیر باید انجام شود:

1- ریاضت كشیدن و روزه گرفتن  2- حالات بدنی   اعضای بدن را به سختی نگه داشتن

3- كنترل و حبس نفس  4- كناره گیری از شهوات و تمایلات  5- تمركز افكار و غلبه بر دماغ  6- از كار انداختن حواس ظاهر و باطن  7- توجه ثابت به یك چیز خاص   8- تعمق و عرفان، یا محو شدن در «او».

علاوه بر آن، شخص یوگی، علاوه بر انجام تمرینات فوق، بایستی صفات اخلاقی زیر را در خود، پرورش دهد:

1- ظلم و ستم نكند  2- صدیق و راستگو باشد   3- دزدی نكند    4- پاكدامن و عفیف باشد  5- از كسی چیزی قبول نكند.

یوگا و عصر امروز، كنترل اراده:

از میان 8 دستورالعمل ذكر شده در بخش پیش، آن چه امروزه متداول است، تنها دو تمرین 1) تمرینات تنفسی 2) حالات بدنی خاص می باشد. این دو نوع تمرین، تحت عنوان یوگا امروزه در آمریكا و اروپا و بسیاری از نقاط دیگر جهان رایج بوده و نتایج بسیار خوبی در معالجات روانی و آرامش فكری دارد.

پیشرفتهای علم و تكنولوژی، انسان را به شدت حساس و البته خلاق ساخته است و سمت چپ مغز به طور قابل ملاحظه ای توسعه یافته است. همراه شدن با چنین رشدی، انسان را بیش از پیش از تنش و استرس مواجه ساخته است و چیزی كه یوگا در این عصر پرتنش عرضه می كند این است:

«تربیت احساس و عاطفه و به كارگیری نیروی اراده (رشد بخش راست مغز به طور كلی و …)»‌

یوگا، پیش از آن كه صرفاً فیزیكی باشد، علمی مربوط به آینده است. یوگا در واقع، فرآیندی است برای ارتقای انسان، از سطح غرایز حیوانی به نیروی تشخیص. در واقع راهی برای چگونگی آشكار ساختن توانایی های بالقوه درونی مان، یوگا، اراده و احساسات ما را نیز به كار می اندازد. و نیروی تجزیه و تحلیل و بصیرت ما را گسترش می دهد.

به گفته دكتر روگر آلمانی: «منظور از ورزش های یوگا، تقویت نیروی معنوی است. یك نفریوگی با تمرین و ممارست، قدرت تمركز فكر و تحلیل خود را زیاد می كند، تا جایی كه به كمك تمركز فكر می تواند به یك مرحله از هیپنوتیزم به وسیله خود برسد و در این موقع است كه عجیب ترین نتایج یوگا، ظاهر می شود.

یعنی فرد می تواند از اعمال غیرارادی اعضای مختلف بدن، اعمالی ارادی بسازد. یعنی یوگی می تواند در اثر قدرت تمركز فكر، به دلخواه، ضربان قلب خود را زیاد یا كم كند و یا در مقدار ترشحات معده تغییراتی دهد.»

یوگا، باعث آرامش قلب و افزایش مقاومت پوست می شود ولی در یوگا، انجام حركات و نرمش های خاص كه انجام آنها ساعتها طول می كشد و به منظور رسیدن به مرحله تمركز قوای فكری و اندیشیدن است. در یك تحقیق روی بیمارانی كه از یوگا برای درمان بیماری های خود سود می برند، توسط دكتر هربرت بنسون و دكتر كبیت، نتایج زیر دیده شد:

پرانا چیست؟

هزاران سال پیش مردان اندیشمند مشرق زمین، دانستند كه هر نیرو و هر انرژی در جهان دارای یك علت و یك هسته درونی است. در واقع یك شكل اولیه و ابتدایی برای همه عالم و همه انرژی ها و حركت ها وجود دارد، كه این نیروی بالقوه در حالت اصلی و اولیه اش «پرانا» نام دارد و برخی اظهار كرده اند كه پرانا همان «كلمه» در انجیل یوحنا است كه آمده:

«در ابتدا كلمه بود و كلمه نزد خدا بود. همان در ابتدا نزد خدا بود و همه چیز بوسیله او ساخته شد و بی او چیزی از موجودات وجود نیافت. در او حیات بود و حیات نور انسان بود.» البته این صرفاً یك نظر است كه جای بحث دارد. هوا پر از پرانای آزاد است. تن انسان از طریق نفس كشیدن می تواند به راحتی پرانا را از هوای آزاد، به درون خود جذب كند. به هنگام دم زدن به طور طبیعی، مقدار مناسبی پرانا را وارد تن خویش می كنیم ولی با تنفس عمیق مقدار پرانایی كه دریافت می كنیم افزایش می یابد و از راه تنفس كنترل شده یوگایی می توانیم مقدار قابل ملاحظه ای پرانا در مغز و مراكز عصبی خود ذخیره كنیم تا در موارد ضروری مورد استفاده قرار گیرد.

ما، آن هنگام می توانیم از این پرانا استفاده كامل را بنماییم كه قادر باشیم این پرانا را با كمك نیروی اندیشه خود به اختیار گیریم و هدایت كنیم.

نتیجه تنفس، حركت شش های ماست. اگر می خواهیم مقدار بیش‌تری پرانا به دست آوریم و راه ذخیره پرانا را در مراكز عصبی خویش، آگاهانه بیاموزیم، نخستین وظیفه ما این است كه حركات شش های خود، یعنی تنفس خویش را كنترل كنیم. یعنی به جای تنفس سطحی و ناخودآگاهانه، بیاموزیم كه هر نفسی كه می كشیم، خودآگاهانه باشد و همراه با تمركز فكری، تا پرانایی كه جذب می شود، به سوی مراكز عصبی كه جایگاه ذخیره آن است، برود و در آنجا، انباشته شود. تمرین خودآگاه كنترل پرانا از راه تمركز و تنفس منظم «پرانایاما» نام دارد (Pranayama). پرانایاما، مهم ترین پایه سیستم هاتایوگاست.