مقاله اختلال تیک

مقدمه :

تیك را می توان پرش غیر عادی و مكرر عضلات چهره تعریف كرد كه ویژگی های خاص خود را داراست و به صورت های گوناگون عنوان می شود . تیك ها معمولا سریع و تكراری هستند و به عنوان حركات كلیشه ای شناخته می شوند كه شخص نمی‌تواند آنها را كنترل كند . در طبقه بندی اختلالات تیك با سه طبقه ی كلی تحت عنوان اختلالات تورت اختلال تیك صوتی یا حركتی مزمن و اختلال تیك گذرا سرو كار داریم كه به طور كلی درمان روانشناختی اختلالات تورت در مقایسه با درمان روان شناختی اختلالات تیك صوتی یا حركتی مزمن و همچنین اختلال تیك گذرا كارایی بالاتری را نشان می دهد.

اختلالات تیك طبقه ای از اختلالات حركتی می باشند . كه ویژگی بارز آنها حركت سریع ، تكراری و غیر ارادی عضلات است . آنها را می توان به عنوان گذرا یا مزمن طبقه بندی كرد و این وضعیت بستگی به این دارد كه چگونه اختلال مشهود شده است . و ملاك تمیز برای تیك های مزمن یا گذرا حداقل یك سال است بدین ترتیب كه اگر یك سال تیك بارز شده باشد آن را به عنوان تیك مزمن محسوب می كنند (وبر،1984ص 775)

تیك ممكن است در یك یا چند دسته از عضلات مخطط بدن یا حتی عضو دیده شود. این حركات ظاهرا به منظور خاص صورت نمی گیرند ولی بی‌علت و بدون انگیزه هم نیست و در كودكان و نوجوانان شاد ، ایمن و متعادل از نظر روانی ، عاطفی و هیجانی كمتر دیده می شود . بین شدت تیك و شدت كشمش های عاطفی وهیجانی همواره رابطه ی نزدیكی وجود دارد . مثلا مشاهده شده است كه كودكی كه از لحاظ تحصیلی هم از طرف اولیای مدرسه و هم به علت داشتن پدری سخت گیر مورد سرزنش بوده دچار تیك سر شده است اما در تعطیلات تابستان این عارضه به كلی از بین رفته است . فرستادن چنین كودكی به مدرسه شبانه روزی و قطع تماس با پدرش باعث رفع تیك شده است . در واقع تیك نمایانگر نوعی تخلیه ی روانی و نشانه ی ناراحتی های عصبی است . به همین دلیل آن را یكی از علائم نوروتیك به شمار می‌آورند . یكی از نكات و ویژگی های مهم در رابطه با تیك از بین رفتن آنها درهنگام خواب است .

در سبب شناسی تیك با دیدگاه تحلیل روانی : دیدگاههای یادگیری ، مدل كنشگر ، نقطه نظر پزشكی و سبب شناسی عصبی سرو كار داریم . با این وجود در دیدگاه یادگیری روش حساسیت زدایی منظم و تقلیل اضطراب می تواند كارایی بالایی را برای درمان تیك فراهم سازد . تیك را بعضی ارثی می دانند و می گویند كه دربعضی خانواده‌ها زیاد دیده می شود چون در این خانواده ها میزان درگیری ها ، بیماری های عصبی و هیجانات زیاد است لذا بهتر است تیك را یك پدیده ی خانوادگی بدانیم نه ارثی و به علاوه انتقال ارثی آن تاكنون ثابت نشده است .

جو عاطفی نامناسب زمینه را برای بروز اختلالات رفتاری فراهم می كند و مشهود است كه محیط های خانوادگی نامطلوب در كودكان اضطراب، افسردگی و پرخاشگری را افزایش می دهد و منجر به بروز اختلالاتی از قبیل پیش فعالی ، تیك پر اشتهایی و كم اشتهایی روانی می گردد.

در مواقعی كه مشكلات خانوادگی تشدید می یابد و یا موقعیت های خاص محیطی باعث فشار بیش از حد به كودك می شود و وی را مضطرب می كند زمینه را برای بروز و تشدید اختلال تیك گذرا فراهم می شود . ( جیمز ، لكمن ، ماسك ، هاردین ، مارین 1989 ص566-573)

طبقه بندی اختلالات تیك:

شایع ترین تیك اولیه چشمك زدن است كه در پی آن یك تیك سر یا ادا و اطوار با عضلات صورت است اكثر علائم حركتی و صوتی پیچیده سالها پس از شروع علائم اولیه ظاهر می گردند . هرزه گویی ( ادای كلمات ركیك معمولا در اوایل نوجوانی شروع می شود و در یك سوم موارد مشاهده می شود. هرزه گویی ذهنی كه در آن به ناگهان یك فكر یا كلمه زشت و نامقبول اجتماعی در ذهن خطور می كند ممكن است مشاهده گردد .

...