تحقیق معماری اسكله های دریایی و اهمیت آنها

مقدمه

هدف اصلی از احداث بنا در ایجاد ارتباط موثر و ایمن بین ترابری دریائی و حمل و نقل زمینی است. در كشورهائی نظیر ایران كه دارای مرزهای آبی قابل توجهی هستند، برای احداث یك بندر دلایل متعددی وجود دارد كه از آن جمله موارد زیر را می توان بر شمرد:

الف- مسائل سیاسی و حاكمیت ملی (اهمیت كنترل مرزهای آبی)

ب- دسترسی به منابع سوختی و فسیلی و انرژی های پدیده های طبیعی دریا

ج- دسترسی به ذخائر غنی غذایی

د- شكوفائی اقتصادی و بازرگانی و توسعه صنعتی

ه- گسترش مسائل علمی و فنی در پدیده های دریایی

با توجه به این موارد بنادر را می توان دروازه مهمی برای رشد و شكوفایی همه جانبه كشورهائی دانست كه از موهبت داشتن مرز آبی برخوردارند. در استفاده از بنادر، شناورها نقش مهمی را برعهده دارند بنحوی كه بوسیله شناورها امكان جابجائی كالا و مسافر از خشكی به دریا و برعكس میسر می گردد. از اینرو ایجاد سهولت و ایمنی در ارتباط شناور و خشكی بسیار حائز اهمیت است كه برای این منظور لازم است تسهیلاتی برای پهلوگیری شناورها ایجاد شود كه از آن تحت عنوان اسكله نیز یاد می‌شود.

اسكله ها از قرنها قبل توسط بشر مورد استفاده قرار می گرفته و از مصالح ابتدائی و محلی ساخته می شده است. در سالهای بعد و بویژه در قرن گذشته و با پیشرفت چشمگیر فناوری و علوم دریایی، انواع مختلف اسكله طراحی، اجرا و مورد بهره برداری قرار گرفته است.

...

انتخاب محل اسكله و مطالعات لازم برای محل انتخابی

ملاحظاتی نظیر سهولت اجرا و دسترسی اسكله به سیستم های حمل و نقل مستقر در خشكی و نیز با عنایت به وضعیت ژئوتكنیكی منطقه، محل مناسبی برای اسكله انتخاب شده و بعد از انتخاب موقعیت مكانی اسكله، لازم است كه اطلاعات دقیقتری تهیه گردد كه فهرست آنها به شرح زیر می باشد:

1-4-1- مطالعات هیدرودینامیكی و جوی

در این بخش، وضعیت باد، موج و جزر و مد مورد بررسی واقع می شود.

الف) باد

در مورد باد، شدت، تداوم و جهت آن حائز اهمیت است كه دسترسی به این اطلاعات باید در مطالعات لحاظ گردد و در صورت عدم وجود اطلاعات و با توجه به اهمیت پروژه در این خصوص تصمیم گیری شود.

ب) موج

موج نیز از نظر خصوصیات اصلی یعنی ارتفاع، پریود و طول موج در طرح اسكله‌های واقع در آبهای محافظت نشده (بنادر فاقد تسهیلات تخفیف اثر موج مهاجم مانند موج شكن) حائز اهمیت است. در صورت فقدان آمار موج، مشخصات موج از روشهای متداول (نظیر روش S.M.B) تخمین زده می شود.

ج) جزر و مد

وضعیت جزر و مد منطقه تأثیر زیادی بر روی مشخصات اسكله، نظیر تراز عرشه اسكله داشته و از این رو پیش از طراحی حتماً بایستی مورد توجه قرار گیرد.

1-4-2- مطالعات ژئوتكنیكی

هدف از انجام مطالعات ژئوتكنیكی، تعیین پارامترهای مقاومتی و نشت پذیری لایه‌های خاك در محل تاسیسات مورد نظر است و در صورت استفاده از خاك و سنگ به عنوان مصالح قرضه، پارامترهای مذكور، برای مصالح ریخته شده باید تعیین شوند. دسترسی به فاكتورهای ژئوتكنیكی، نیازمند حفر گمانه و انجام آزمایشهای صحرایی بوده و آزمایشهای لازم دیگری نیز بایستی بر روی نمونه های اخذ شده انجام شود.

تعداد و عمق گمانه‌های حفاری و نیز نوع آزمایشهای خاك بستگی به اهمیت پروژه و نوع اسكله و وضعیت لایه های خاك دارد. بطور مثال اگر لایه های خاك محل، از یكنواختی نسبی برخوردار باشد، می توان گمانه كمتر و در صورت وجود تغییرات غیرقابل پیش بینی، گمانه های بیشتری حفر نمود. گمانه زنی بایستی در امتداد محورهای مشخصی صورت گیرد كه این محورها می تواند محور تقارن اسكله را شالم شوند. در صورتیكه لایروبی نیز در طرح احداث اسكله مطرح باشد، نمونه برداری سطحی از مسیر كانال دسترسی و حوضچه لازم می باشد.

1-4-3- بررسی های هیدروگرافی و توپوگرافی

وجود نقشه های هیدروگرافی برای طراحی هر نوع سازه دریائی در كلیه مراحل لازم است. در مرحله تصمیم گیری، وجود این اطلاعات كمك شایانی در انتخاب محل مناسب بندر و اسكله با توجه به فرم ساحل و وضع طبیعی دریا می نماید.