پاورپوینت مسجد جامع ورامین

پاورپوینت مسجد جامع ورامین

با تعداد 57 اسلاید به همراه تصاویر 

گزیده ای از مطالب اسلاید ها : 

نام بنا: مسجد جامع

محل: جنوب شهرستان ورامین و درکنار خیابان بهشتی

مربوط به عصر ایلخانی با نقشه چهارایوانی

مصالح ساختمانی: آجر، ملات، ساروج

این بنا درتاریخ 15/10/1310 ه.ش به شماره 176 درفهرست آثارملی ایران به ثبت رسیده و در سالهای اخیر، اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری استان تهران اقدام به مرمت و بازسازی قسمتهای مختلف و احیاء مسجد نموده است

مسجدجامع درجنوب شهرستان ورامین و درکنارخیابان بهشتی در35 درجه و 19دقیقه و20 ثانیه طول جغرافیایی و در51 درجه و 38ثانیه عرض جغرافیایی قرار دارد و فاصله آن با برج علاالدوله 430متر و با امام زاده یحیی 900 متر فاصله دارد و ارتفاع آن ازسطح حدود 945متر می باشد.

این مسجد یکی از شاهکارهای هنرمعماری اسلامی است که بنای آن در قرن هشتم هجری توسط معمار علی قزوینی در زمان  سلطان محمد خدابنده الجایتو آغاز و پس از وی نیزادامه یافته و در عهد سلطنت پسرش سلطان ابوسعید و به سال 722هجری پایان یافت، با این حال کتیبه زیر گنبد تاریخ 726 ه ق را دارد. اگرچه ابوسعید از جوانانِ نیك روزگار نبود، اما به هرحال در كتیبه مسجد نام او را ثبت کردند البته آن كتیبه حالا دیگر وجود ندارد. بنای با عظمت مسجد جامع ورامین از شاهکارهای ارزنده معماری ایران در عصرایلخانی است که پس از چندین قرن، هنوز می‌شود اوج هنر معماری ایلخانی را در این مسجد دید و یکی از قدیمی ترین ساختمان های شهر ورامین است. ویژگی اصلی مسجد نقشه چهارایوانی آن است که همه چهارایوان متوازن در یک دوره ساختمانی بنا شده اند . ازخصوصیات ویژه مسجد، تزئینات به کاررفته در آن است که آن نیز در ادامه تزئینات معماری دوره های قبل، شامل آجر کاری، کاشی کاری و گچبری با روش های مختلف اجرا و در انواع مختلف هندسی ، گیاهی و نوشتاری در قسمت های داخلی و خارج بنا تجلی یافته است و خوشنویسی خطوط بنای این مسجد چنان باهم ترکیب شده‌اند که در کمتر بنای تاریخی ایران به چشم میخورد. گچبری های این بنا از زیباترین نمونه های گچ بری ایرانی هستند.

1- تهرنگ این مسجد، میانسرای چهارایوانی است.

2- كل ساختمان این مسجد، تناسب 2 بر 3 دارد.

3- ایوانهای مستطیلی این مسجد، گاهی از عرض و گاهی از طول به حیاط باز می‌شوند.

4- این مسجد از نمونه‌‌های خاصی است كه بیشتر از هر ساختمان دیگری، در آن تاق چهاربخش وجود دارد.

5- این مسجد آشكارا فرم مستطیل دارد.

6- در مقطع آن، اصل فراز و فرود به خوبی دیده می‌شود.

7- ورودی این مسجد، از بدنه‌اش بیرون زده است. (مثل ورودی كاروانسراها)

8- در این ساختمان اصل شفافیت وجود دارد، به این مفهوم كه ورودی، بیرون و درون را از هم تفكیك نمی‌كند.

9- هر چهارایوان این مسجد، رو به حیاط باز می‌شوند.

در ﺑﺎﻻی ﻣﺪﺧﻞ ورودی ﺳﺮدر، ﮐﺘﯿﺒﻪ ای ﺑﻪ ﺧﻂ ﺛﻠﺚ در ﯾﮏ ﮐﺎدر ﻣﺴﺘﻄﯿﻞ ﺷﮑﻞ از ﮐﺎﺷﯽ ﻣﻌﺮق ﻓﯿﺮوزه ای در زﻣﯿﻨﻪ ﻻﺟﻮردی ﻧﺼﺐ ﺷﺪه ﮐﻪ ﺑﺨﺶ ﻋﻤﺪه آن رﯾﺨﺘﻪ اﺳﺖ. ﻣﺘﻦ اﯾﻦ ﮐﺘﯿﺒﻪ ﻗﺒﻼً ﺗﻮﺳﻂ اﻋﺘﻤﺎداﻟﺴﻠﻄﻨﻪ در ﮐﺘﺎب «ﻣﺮآت اﻟﺒﻠﺪان» ﭼﻨﯿﻦ ﺧﻮاﻧﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ: «ذﮐﺮ اﻟﻘﺪﯾﻢ اوﻟﯽ ﺑﺎﻟﺘﻘﺪﯾﻢ وﻟﯽ هذه اﻟﻌﻤﺎره اﻟﺠﺎﻣﻊ وﺳﺎﯾﺮاﻟﻤﻨﺎزل اﻻﻋﻠﯽ ﻣﻮﻟﯽ اﻟﺴﻠﻄﺎن اﻟﻤﻌﻈﻢ و اﻟﺨﺎﻗﺎن اﻻﻋﻈﻢ و ﻣﺎﻟﮏ اﻟﺮﻗﺎب اﻻﻣﻢ و اﻟﺴﻠﻄﺎن اﻟﺴﻼطﯿﻦ اﻟﻌﺮب و اﻟﻌﺠﻢ اﺑﻮﺳﻌﯿﺪ ﺑهﺎدرﺧﺎن ﺧﻠﺪﷲ ﺳﻠﻄﺎﻧﻪ اﻟﻌﺒﺪ اﻟﻀﻌﯿﻒ ﻣﺤﻤﺪﺑﻦ ﻣﺤﻤﺪﺑﻦ ﻣﻨﺼﻮر اﻟﻘﻮهدی ﺗﻘﺒﻞ ﷲ ﻟﻤﺮﺿﺎﺗﻪ ﺑﺴﻌﯽ وﻟﺪه اﻟﺨﻠﻒ اﻟﺼﺎﻟﺢ اﻟﺤﺴﻦ ﺑﻦ ﻣﺤﻤﺪ ﺳﻠﻤﻪ ﷲ ﺗﻌﺎﻟﯽ و ﺳﻌﯿﺪ ﻓﯽ شهور ﺳﻨﮥ 722». ﮐﺘﯿﺒﻪ ﺳﺮاﺳﺮی اﯾﻮان ﺳﺮدر ﺑﻪ ﺧﻂ ﮐﻮﻓﯽ ﺗﺰﯾﯿﻨﯽ، از ﺳﻔﺎل ﺑﺪون ﻟﻌﺎب ﺑﺮ زﻣﯿﻨﻪ ﻻﺟﻮردی اﺳﺖ ﮐﻪ در ﻻﺑﻪ ﻻی ﺣﺮوف، ﺑﺎ ﮐﺎﺷﯽ ﻓﯿﺮوزه ای، ﻧﻘﻮش اﺳﻠﯿﻤﯽ ﻧﺸﺎﻧﺪه اﻧﺪ؛ اﻣﺎ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ رﯾﺨﺘﮕﯽ ﻗﺎﺑﻞ ﺧﻮاﻧﺪن ﻧﯿﺴﺖ. اﯾﻦ ﺳﺮدر، ﺑﺎ ﺳﺮدرهای ﻣﺴﺠﺪ ﺟﺎﻣﻊ ﻧﻄﻨﺰ، اﺷﺘﺮﺟﺎن و ﻣﺴﺠﺪ ﻣﻈﻔﺮی ﮐﺮﻣﺎن ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ اﺳﺖ.

به ‌اعتقاد برخی محققان، این محراب از ابتدا به ‌همین صورت بوده و بنا به دلایلی ساخت آن نیمه ‌کاره مانده است اما عده دیگری از محققان معتقدند: دست حوادث و گذشت روزگارگچ بری‌ها و تزئینات پایین محراب را از بین برده است . شگرف ‌ترین گچبرى‌هاى این مسجد در بالا و اطراف محراب مسجد وجود دارد. این گچبرى‌ها با نقش‌هاى اسلیمى گل و بوته به شکل برجسته و کاملا زیبایى ایجاد شده‌اند پیچیدگى این طرح‌ها به قدرى است که انسان به راحتى نمى‌تواند باور کند که قدرت دست یک هنرمند خالق آن بوده است. ﮐﺘﯿﺒﻪهایی ﺑﻪ ﺧﻂ ﺛﻠﺚ و ﮐﻮﻓﯽ و ﻧﻘﻮش ﮔﯿﺎهی و اﺳﻠﯿﻤﯽ ﺑﻪ ﺷﯿﻮه اﺳﺘﺎداﻧﻪ اﺳﺖ. ﻣﺘﻦ ﮐﺘﯿﺒﻪ ها، ﻋﺒﺎرات ﻣﺬهبی و آﯾﺎت قرآنی است.

کتیبه ها و لوایح محراب به شرح زیر است:

لوح نخست: به صورت یک کادرکل بقایای موجود در محراب را در برمی گیرد که در بعضی نقاط آن به خط کوفی گوشه دار، کلمات لااله الا الله به چشم میخورد.

لوح دوم: این لوح برجسته ترین بخش محراب را شامل می شود. قوس طاق محراب و لچکی های بالای محراب را در برمی گیرد و دارای کتیبه ای به خط کوفی با حروف پهن و باریک است که اصطلاحا" کتیبه مادر از سوره هفدهم قرآن کریم (الاسراء) است.

لوح سوم: این لوح دور تا دور محراب و قوس محراب را در برمی گیرد و به خط کوفی ساده است.

لوح چهارم: در منتهی الیه بخش بالای تزئینات گچ بری در سمت چپ محراب، لوح مستطیل شکل و عمودی است که، با حواشی طول و عرض حدود3*1 است.