اصول مدیریت پروژه و ساخت

بخشهایی از متن:

با توجه به پیشرفت روز افزون تكنولوژی در صنایع ساختمان سازی و حجم انبوه پروژه های عمرانی در كشور، توجه به دانش مدیریت پروژه در علم امروز ساخت و ساز امری غیرقابل اجتناب است.

بدون شك با به كارگیری اصول مدیریت پروژه و ساخت، با آمیزش علم و تكنولوژی می توان بر كلیه جهات پروژه های عمرانی تاثیرگذار بود.

درس روشهای مدیریت پروژه كه در مقطع كارشناسی ارشد مدیریت پروژه و ساخت تدریس می گردد، هدف نهایی فوق را دنبال می كند.

تحقیق حاضر، كه به عنوان پروژه تقدیم می گردد، شامل دو بخش است، در بخش اول ضمن تشریح مباحث پیش ساخته سازی در صنعت عمران، تصمیم گیری بین روشهای مختلف ساخت و ساز برای مدیر پروژه به عنوان بالاترین تصمیم گیرنده تشریح می گردد و در قسمت دوم كه از مباحث خاص مدیریت است به تشریح روشهای برآورد مالی و مهندسی هزینه پرداخته می گردد.

...

1) ساختمان سازی با روشهای ابتدائی:

Elementary Building System

این نوع ساختمان سازی از ابتدای تاریخ ساختمان سازی بشر آغاز و تا عصر حاضر نیز ادامه دارد و هنوز در روستاهای كشور و در حاشیه شهرها نیز به نوعی به این گونه ساخت و سازها پرداخته می شود در این روش، قسمتهای باربر از خشت و گل و یا چوب و گل و یا گل و سنگ و یا گل و گچ و سنگ و یا خشت و آجر ساخته می‌شود و پوشش آنها از طاق خشتی و یا تیر چوبی و الیاف گیاهی ساخته می شود. نیروی انسانی به كار گرفته شده در این ساختمانها بعضاً غیر ماهر و یا نیمه ماهر بوده و از مصالح سنتی در دسترس محلی استفاده می شود.

ساختمان سازی با این گونه روشها حداقل مقاومت را در مقابل حوادث طبیعی (زلزله، سیل، طوفان و…) داراست و می توان تنها بعنوان یك سرپناه موقت از آن ذكر نمود.

2) ساختمان ساز با روش های سنتی و یا متداول:

Traditional or Conventional Building System

در این روش، عملیات ساختمانی با استفاده از وسایل ابتدائی توسط افراد متخصص و نیمه ماهر و غیرماهر انجام می شود. ساختمان های با دیوار آجری باربر در این تقسیم بندی منظور می شوند. برخی از حرفه های دست اندركار با این شیوه عبارتند از: كارگر ساده، بنا، گچ كار، نقاش، آهنگر، لوله كش، سیم كش، عایق كار، كاشی كار، آسفالت كار، شیشه بر و…

سرعت اجرای كار ساختمان با این روش بطور متوسط در ایران 14 تا 18 ساعت برای هر مترمربع زیر بنا می باشد.

در حال حاضر در اكثر مناطق غیر شهر و بعضی مناطق شهری یا اطراف شهرهای بزرگ و یا برخی ساختمانهای خاص (مدارس و مساجد در روستاهاو…) از این گونه، روش ساخت و ساز استفاده می شود. ماهرترین استادكاران بنایی و نازك كاران و نجاران سنتی در بین این گونه سازندگان یافت می شوند.

حداكثر طبقات مجاز با این روش ساخت 4 طبقه و ارتفاع مجاز 12 متر تجویز می‌شود. به دلیل تحمل بار قائم ساختمان توسط دیوارهای باربر بر ضخامت دیوارهای طبقه زیرین افزوده می شود كه یكی از عوامل بازدارنده در افزایش بیشتر طبقات و یا ارتفاع می باشد. با ایجاد تمهیداتی نظیر شناژهای افقی وقائم بتنی، می توان از صدمات زلزله كاست.

3) ساختمان سازی پیشرفته:

این روش كه ساختمان سازی پیشرفته یا بهبود یافته نیز نامیده می شود، عبارت از: اجرای كار توسط افراد و متخصصان ذكر شده در روش قبلی كه از ماشین آلات و تجهیزات ساختمانی مكانیكی به منظور اضافه نمودن سرعت و حجم كار استفاده می‌نمایند.

ساختمانهای با اسكلت فلزی و یا اسكلت بتنی در این تقسیم بندی منظور می‌شوند، برخی از لوازم و تجهیزات مورد استفاده در اینگونه ساخت و سازها عبارتند از:

انواع جرثقیلهای ثابت و متحرك، بالابرهای برقی، داربستهای فلزی، دستگاههای تهیه كننده بتن (ثابت و متحرك) و دستگاههای سیمان پاش و رنگ پاش، ماشین های جوش و… .

سرعت  اجرای كار ساختمان در این روش 20 تا 48 ساعت برای هر متر مربع زیر‌بنا بطور متوسط می باشد.

یعنی سرعت اجرای عملیات ساختمانی را می توان با استفاده از تجهیزات مكانیكی و برقی تا حدود زیادی افزایش داد. به دلیل استفاده از اسكت بتنی و فلزی، تعداد طبقات و ارتفاع كل ساختمان را بیش از 50 طبقه و 150 تر نیز می توان پیش بینی كرد. سرمایه گذاری اولیه برای بكار بستن این روش، در رابطه با حجم عملیات ساختمانی و خرید یا اجاره تجهیزات قابل توجه می باشد. توقف كار به دلیل مسائل كارگری و یا مشكلات مالی از نكات منفی می باشد و باعث زیانبار شدن پروژه می‌شود.

در حال حاضر، اكثر ساخت و سازها در مناطق شهری از این روش بهره می گیرند و با معتبر شدن كارگران و متخصصان در رشته های مربوطه و ابداع وسایل و تجهیزات جدید و بكارگیری فن آوریهای نوین، این گونه ساختمانهای مسكونی و یا عمومی در مدت زمان كمتنر و با صرفه و ایمنی بیشتر ساخته می شوند.

...

امروزه پیش ساخته‌سازی یكی از روشهای مرسوم در صنعت ساخت وساز می‌باشد. با بهره گیری از تكنولوژی روز، سیر صعودی استفاده از قطعات پیش ساخته در امر ساخت و ساز با شتاب چشمگیری ادامه دارد. در دوره كنونی، انواع مختلفی از قطعات پیش ساخته در بسیاری از بناها، مورد استفاده قرار می گیرند. این صنعت بخصوص در هنگام وقوع حوادث غیر مترقبه و پدیده های ناگوار طبیعی، ارزش بیش از پیش خود را آشكار می سازد. سازه های امروزی شامل ساختمانهای مسكونی و اداری، اسكلت فلزی برجها، سازه های فضایی، استادیوم های ورزش، سالن های صنعتی، قطعات پلها و تونلها نماهای ساختمانی، قطعات غیر باربر داخلی ساختمان، شبكه های آبرسانی و فاضلاب، خطوط انتقال نیرو، فرودگاهها پاركینگ های چند طبقه، دیوارهای حائل و صدها نمونه دیگر، مظاهری از این صنعت پیشرفته در جهان می باشند.

همزمان با روند رو به رشد استفاده از فولاد و بتن در سازه های پیش ساخته بكارگیری مصالح جدید با مشخصات كیفی مطلوب به كاهش هزینه، كاهش زمان ساخت، سهولت اجرا و تنوع سیستم سازه ای منجر گردیده و همراه با معماری زیبا و مطلوب صنعت ساختمان را با شكوفایی مناسبی روبرو نموده و به عصر تحولات طلایی در این زمینه نزدیك می كند.